Nie wystarczy jeden test, jedno obrazowe badanie mózgu czy ocena psychologiczna, aby jednoznacznie zdiagnozować tę chorobę. Jednak szybkie postawienie diagnozy jest niezwykle istotne dla pacjenta i jego najbliższych.

Wiele osób nie potrafi lub też nie chce dostrzec charakterystycznych dla alzheimera objawów czy też zmian w zachowaniu swoim lub kogoś bliskiego. Zaprzeczanie ich istnieniu nie zmieni sytuacji, a odwlekanie wizyty u lekarza będzie tylko pogarszało stan samego pacjenta, ale też jego otoczenia. Wczesna diagnoza i włączenie odpowiednich leków oraz działań niefarmakologicznych może pozytywnie wpłynąć na życie z tą chorobą.

Proces diagnozy najczęściej rozpoczyna się od wizyty u lekarza pierwszego kontaktu. Ważne, aby odpowiednia się do niej przygotować. Przydatne może być prowadzenie dziennika wszelkich zauważonych lub doświadczanych objawów, aby pomóc w monitorowaniu zmian w czasie. O tych obawach w sposób precyzyjny i dokładny informujemy lekarza, który powinien: zebrać odpowiedni wywiad na temat przeszłości zdrowotnej pacjenta i jego rodziny, a następnie na temat jego zachowania. Ważne, aby uczestniczyła w tym osoba, która ma najlepszą wiedzę na temat chorego. Na tym etapie lekarz pierwszego kontaktu powinien skierować pacjenta do neurologa, ponieważ alzheimer to choroba neurologiczna, dlatego powinna być diagnozowana przez tego specjalistę. Ważne, aby konsultować się z lekarzem mającym doświadczenie w tym zakresie.
W dalszym postępowaniu powinna być wykonana ocena funkcji poznawczych. Najczęściej w tym obszarze wykonywane są testy neuropsychologicznych jak na przykład test MMSE (Mini Mental State Examination), czyli Krótka Skala Zaburzeń Poznawczych. Test ten kompleksowo ocenia zdolności pacjenta biorąc pod uwagę funkcje wzrokowo-przestrzenne, orientację w czasie i przestrzeni, zapamiętywani i przypominanie, skupienie uwagi, liczenie oraz funkcje językowe. Następnie powinno się wykonać badania obrazowe mózgu. Ocena „stanu mózgu” może być wykonana za pomocą tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. To bardzo ważne badanie przy diagnozowaniu choroby Alzheimera i innych rodzajów demencji, szczególnie w późniejszym jej etapie (w początkowych fazach zmiany w mózgu mogą nie być jeszcze widoczne). Innymi badaniami wykonywanymi przy diagnozowaniu choroby Alzheimera mogą być szczegółowe testy krwi, w tym badania na obecności genów i właściwych biomarkerów oraz badanie płynu rdzeniowo-mózgowego.

Diagnoza i co dalej?

Lekarz neurolog powinien towarzyszyć pacjentowi już przez cały czas. Ważne jest przyjmowanie zalecanych lekarstw oraz systematyczne kontrole, które pomogą monitorować stan pacjenta. Istotne jest też działanie niefarmakologiczne, takie jak: stosowanie właściwej diety, aktywność fizyczna, utrzymywanie kontaktów społecznych, ciągłe stymulowanie mózgu (np. poprzez czytanie, układanie puzzli) i zadbanie o odpowiednią ilość snu.
Bardzo ważne jest nastawienie pacjenta i jego najbliższych. Bo chociaż to nieuleczalna i okrutna choroba, to sama diagnoza nie oznacza śmierci, a życie z alzheimerem może mieć sens.